برشکاری یکی از فعالیتهای پرکاربرد در صنایع است که از طریق آن قطعات فلزی مورد نیاز برای اهداف مختلف تامین میشوند. عمل برشکاری بر روی فلزات مختلف مثل آهن، فولاد و آلومینیوم و با استفاده از ابزار، دستگاهها و ماشینآلات مختلف صورت میگیرد. از آنجایی که قطعات برشخورده در این فرآیند در صنایع مهم مثل خودروسازی، کشتیسازی، هواپیماسازی، ساختمانسازی و حتی ساخت تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند میتوان برشکاری را جز فرآیندهای صنعتی مهم و حساس معرفی کرد. در این مقاله با عمل برشکاری به صورت دقیق آشنا خواهیم شد و سپس انواع روشهای برشکاری و دستگاههای مورد استفاده در این صنعت را بررسی خواهیم کرد.
تعریف برشکاری
برشکاری فرآیندی است که طی آن ورقها، میلهها و شمشهای فلزی با استفاده از ابزار مختلف و طی فرآیندهای متفاوت به قطعات کوچکتر تقسیم میشوند. هدف از برشکاری ایجاد قطعات فلزی مورد نیاز برای ساخت وسایل مختلف است. از آنجایی که ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی فلزات باهم تفاوتهایی دارند روش مورد استفاده برای برش آنها نیز باید باهم متفاوت باشند؛ فلزات سخت و سنگین با استفاده از ماشینآلات و طی فرآیندهایی که قدری پیچیدهتر هستند برش میخورند و فلزات سبکتر با استفاده از ابزار ساده برشکاری میشوند.
انواع روشهای برشکاری
به طور کلی برشکاری انواع فلزات به دو روش مختلف انجام میشود که آنها را به عنوان برشکاری به روش گرم و برشکاری به روش سرد میشناسند. انتخاب هریک از این روشها بستگی به نوع فلز و ویژگیهای آن دارد. در ادامه با این دو روش و موارد استفاده از آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.
برشکاری گرم
از روش گرم برای برش فلزاتی استفاده میشود که سختی بالایی دارند، به طور کلی فلزاتی که درصد کربن آنها بیش از ۰.۲٪ باشد به عنوان فلزات سخت یا سنگین شناخته میشوند. منظور از برشکاری گرم این است که برای انجام آن فلز باید به درجه حرارت مشخصی برسد تا عمل برشکاری روی آن صورت بگیرد. اینکه میزان افزایش دما تا چه میزان باید صورت بگیرد نیز به نوع فلز بستگی دارد. مسئله مهم در برشکاری این است که فلزات طی این فرآیند به هیچ عنوان نباید تغییر ماهیت دهند و در پایان عمل برشکاری باید دقیقا تمام ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی خود را حفظ کنند. ایجاد هرگونه تغییر در ویژگیهای فلزات طی هر فرآیند صنعتی، باعث بروز مشکل در محصولاتی خواهد شد که در نهایت با استفاده از این قطعات فلزی ساخته میشوند.
به طور مثال اگر طی فرآیندی مثل برشکاری دمای ورق فولادی بیش از اندازه بالا برود طبیعتا تغییراتی در ماهیت شیمیایی ورق ایجاد خواهد شد که باعث میشوند ورق فولادی دیگر کیفیت سابق خود را نداشته باشد. بنابراین تنظیم میزان گرمایی که طی برشکاری گرم به فلز داده میشود بسیار مهم است. عمل برشکاری گرم با استفاده از دستگاهها و ابزار مختلفی صورت میگیرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
برش هواگاز
برش هواگاز یا هوابرش یکی از روشهای مرسوم و البته ارزانقیمت برای برش دادن انواع فلزات سنگین است که در آن از ترکیب سوخت و اکسیژن برای ایجاد حرارت بالا و برش فلزات استفاده میشود. نخستین بار در سال ۱۹۰۳ دو مهندس فرانسوی از این روش برای برش ورقهای فولادی استفاده کردند و طی آن با استفاده از اکسیژن خالص (برای ذوب قطعهکار) و سوخت گازی دمایی معادل ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ درجه سانتیگراد به وجود آوردند. برای برش قطعات آهنی با استفاده از دستگاه هوابرش ابتدا منطقه موردنظر را با استفاده از مشعل برش به دمای برافروختگی میرسانند و سپس با ایجاد یک جریان اکسیژن فلز را میسوزانند. طی این فرآیند فلز به صورت گل اکسیدشده درمیآید و منطقه مورد نظر برش خواهد خورد.
برشکاری با قیچی دستی
برش ورقهای فولادی با ضخامت کم و در حدود ۱.۵ میلیمتر را میتوان با استفاده از قیچی دستی انجام داد. به طور کلی قیچیهای دستی دو نوع چپ بر و راست بر دارند ولی از نظر ساختمان و کاربرد، به ۶ نوع تقسیم بندی میشوند:
قیچی دستی با تیغه های باریک منحنی: جهت برشهای فرم دار که دارای انحنا باشند از این قیچی استفاده میشود.
با تیغه های صاف و باریک: از این نوع قیچی برای برش مستقیم و صاف داخلی همچنین برشهای فرمدار کاربرد دارد.
با یک تیغه پهن و یک تیغه باریک: جهت برشکاری خطوط مستقیم و طویل از این اهرم استفاده میشود.
با یک تیغه دوبل و یک تیغه باریک: جهت برش لولههای نازک همچنین برای قطع کردن، این قیچی کاربرد دارد.
با تیغه های پهن و صاف: از این قیچی برای برش مستقیم (خطوط صاف بدون منحنی) استفاده میشود.
با تیغه های پهن و خمیده: برای برش در محلهای دارای زاویه از این قیچی استفاده میشود.
برشکاری یکتا فولاد
برشکاری یکتا فولاد با استفاده از دستگاه های پیشرفته و دقیق در خدمت تولید کنندگان گرامی است.
در این مجموعه خدمات برش انواع ورق فولادی از جمله ورق روغنی، سیاه، گالوانیزه، اسید شویی و … از ضخامت 0.4 میلیمتر تا 20 میلیمتر با تلرانس 0.05 انجام میشو.
همچنین برش بصورت رول به رول و رول به شیت طبق دستور برش مصرف کننده انجام میگردد.